กล้วย จากข้อมูลทางพฤกษศาสตร์เป็นพรรณไม้ล้มลุก บางชนิดก็ออกหน่อ บางชนิดก็ไม่ออกหน่อ ใบกล้วยมีลักษณะแบนยาวใหญ่ ก้านใบด้านล่างจะเป็นกาบยาวหุ้มซ้อนกับลำต้น ออกดอกที่ปลายลำต้นเป็น ปลี หรือที่เราเรียกว่า หัวปลี และเมื่อปลีของมันโตเต็มที่จะพัฒนาจนกลายเป็นผลกล้วย มีลูกเป็นหวี หลายๆ หวี ซ้อนกันอยู่ เราเรียกว่า เครือ พืชบางชนิดมีใบคล้ายใบกล้วยแต่มีลำต้นคล้ายกับต้นปาล์ม ใบเรียงกันเป็นแถวมีลักษณะคล้ายพัดคลี่ แต่ใบยังคล้ายใบกล้วย เช่น ต้นกล้วยพัด แต่ความจริงแล้วเป็นพืชในสกุลอื่น ที่ไม่ใช่ทั้งปาล์มและกล้วย
กล้วยเป็นไม้ล้มลุกขนาดใหญ่ ลำต้นสูงและแข็งแรง แต่ในทางพฤกษศาสตร์ส่วนที่เราเห็นคล้ายกับลำต้นคือ "ลำต้นเทียม" ใบของกล้วยประกอบด้วย "ก้านใบ" และแผ่นใบ โดยที่ฐานก้านใบจะรวมตัวกันแนบกับลำต้นให้เกิดลำต้นเทียมตามความเชื่อของคนโบราณต้นกล้วย ถือว่าเป็นต้นไม้มงคลชนิดหนึ่งที่นิยมปลูกไว้รอบๆ บ้าน คนโบราณเชื่อว่าถ้าปลูกต้นกล้วยไว้บ้านจะทำกิจการงานใดๆ ก็จะประสบผลสำเร็จได้อย่างง่ายดายทุกอย่างเป็นเรื่องกล้วยๆ หรือง่ายๆ ตามคำสุภาษิต ง่ายเหมือนปลอกกล้วยเข้าปาก
ประเภทของต้นกล้วย
ถ้าแยกประเภทของกล้วยตามวิธีการบริโภค เราสามารถแบ่งจำแนกประเภทของต้นกล้วยได้เป็น 2 ประเภท คือ
กล้วยกินสดคือ เป็นต้นกล้วย ที่สามารถนำผลกล้วยมารับประทานได้ทันทีเมื่อกล้วยสุกแล้ว โดยไม่ต้องนำไปแปรรูปโดยผ่านความร้อน (กล้วยปิ้ง กล้วยทอด) เมื่อผลกล้วยสุก เนื่อจะนิ่ม มีรสออกหวานนิดๆ สามารถรับประทานได้เลย เช่น กล้วยหอม กล้วยไข่
กล้วยที่ใช้ประกอบอาหารกล้วยที่ใช้ประกอบอาหาร เป็นกล้วย ที่เมื่อดิบมีแป้งมาก เนื้อค่อนข้างแข็ง เมื่อสุกยังมีส่วนของแป้งอยู่มากกว่ากล้วยกินสดมาก เนื้อจึงไม่ค่อยนิ่ม รสไม่หวาน ต้องนำมาต้ม เผา ปิ้ง เชื่อม จึงจะทำให้อร่อย รสชาติดีขึ้น เช่น กล้วยกล้าย กล้วยหักมุก เป็นต้น
ประโยชน์ของต้นกล้วย
ลำต้นของกล้วยมีสรรพคุณทางยาสามารถนำมาต้มแก้กระหายได้
ลำต้นเทียมสามารถนำมาทำเป็นเชือกได้ที่เรียกว่าเชือกกล้วย
ก้านกล้วยคนสมัยโบราณนำมาทำเป็นของเล่น เช่น ปืนก้านกล้วย ม้าก้านกล้วย
ใบของต้นกล้วยสามารถนำมาทำเป็นพาชนะใส่อาหารได้ เช่น ทำเป็นกระทงใบตอง
ใช้ใบกล้วยในงานฝีมือต่างๆ เช่น งานบายศรี ทำเป็นกระทงใช้ในประเพณีลอยกระทง
ผลกล้วยสามารถนำมารับประทาน นำไปแปรรูปเป็นอาหาร หรือขนมต่างๆ เช่น กล้วยตาก กล้วยทอด กล้วยปิ้ง กล้วยบวชชี ทำเป็นเค้กกล้วยหอม ทำเป็นน้ำผลไม้ปั่น ใช้ทานกับไอศกรีม เป็นต้น
ส่วนหัวปลีกล้วยสามารถนำมาทำอาหารได้ เช่น ต้มข่าไก่ใส่หัวปลี หรือใช้ทานกับผัดไท เป็นต้น
กล้วยน้ำว้าสามารถใช้ในการแก้อาการโลหิตจาง โดยเฉพาะกล้วยน้ำว้าสุกมีธาตุเหล็กในปริมาณสูงช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดง เพื่อป้องกันโรคโลหิตแดง
